Psalm 104 presenteert een glorieus beeld van God als schepper en een weids beeld van de wereld die God gemaakt heeft.
het hoofdonderwerp van de psalm is de Orde van de wereld en de soevereiniteit van de God die deze schiep en handhaaft. Dit onderwerp wekt op zijn beurt het vertrouwen dat God de levens van hen die God zoeken kan en wil ordenen door ze in Gods doel en weg van het kwaad te houden.
Psalm 104 put uit theologische ideeën die vergelijkbaar zijn met die in het scheppingsverhaal in Genesis 1:1-2:4a en het vloedverhaal in Genesis 6-9. In Genesis 1: 1-2:4a God schept de wereld door het water dat de aarde bedekte terug te duwen, zodat er een plaats is voor planten om te groeien en dieren, inclusief mensen, om te bloeien. Het vloedverhaal zegt dat toen God zag dat mensen volledig naar het kwaad waren gebogen (6:5), God besloot om de schepping om te keren en opnieuw te beginnen (opmerking in 7:11 De Vloed vond plaats toen de wateren de grenzen mochten overschrijden die God had gemaakt).maar na de zondvloed realiseerde God zich dat mensen nog steeds geneigd waren tot het kwaad (8: 21b). Toch besloot God de wereld intact te laten (8:21a). Deze belofte is het meest fundamentele teken van Gods genade. God besloot geduldig te zijn met de mensen en hen niet te straffen zoals ze verdienen te worden gestraft.Psalm 104: 24-30 beschrijft opnieuw Gods meesterschap over alle schepselen op aarde. God is zelfs de meester van Leviathan, het mysterieuze zeewezen dat soms wordt gezien als een symbool van chaos en kwaad (Psalm 74:14). Het hoofdstuk eindigt met twee belangrijke beweringen: God geeft alle schepselen hun voedsel (104:27-28) en God geeft hen de levensadem, zonder welke zij niet zouden kunnen overleven (verzen 29-30). Het tweede punt zegt in wezen hetzelfde als Genesis 2: 7 dat verslag doet van hoe God de eerste mens uit het stof van de grond maakte en vervolgens in zijn neusgaten de levensadem ademde.de verzen 24-25 geven een bijzonder interessant getuigenis van Gods soevereiniteit en meesterschap over de schepping. Deze verzen beginnen net als de psalm begint, door God te prijzen voor de prachtige werken van de schepping. Vers 24 stelt echter een nieuwe uitspraak: “in wijsheid hebt gij ze allen gemaakt.”De term” in wijsheid “zou ook vertaald kunnen worden” door wijsheid.”De uitdrukking suggereert dat God schiep met grote vaardigheid en inzicht en dat alle dingen die gemaakt zijn een doel hebben. Deze uitspraak is belangrijk voor het begrijpen van de volgende twee verzen.verzen 25-26 belicht de zee, die de oude Israëlieten vaak zagen als mysterieus, oncontroleerbaar en misschien zelfs kwaadaardig (merk op dat Farao in Exodus nauw verbonden is met de zee en Jona vlucht van God op de zee). Alsof om te ontkennen dat de zee is buiten Gods creatieve doel, vers 25 noemt de zee en al haar schepselen als onder de dingen die God gemaakt “in wijsheid.”Vers 26 benadrukt deze wijsheid door Leviathan, het grote zeemonster, te noemen als onderdeel van Gods plan:” daar gaan de schepen, en Leviathan, die gij gevormd hebt om daarin te spelen.”
Leviathan wordt vaak vermeld in het Oude Testament als een gevreesd schepsel dat ontembaar is, zoals de zee zelf (Job 41). Daarom is de uitspraak over Leviathan een bijzonder belangrijke bewering dat God meester is over de schepping dat geen schepsel is buiten Gods controle. Maar vers 26 kan een nog radicalere bewering maken dan de gegeven vertaling aangeeft. Leviathan verschijnt hier niet als een angstaanjagend wezen, maar een die “dartelt” en speelt (zie de NBG vertaling). De vertalingen hierboven veronderstellen dat het einde van het vers simpelweg betekent dat Leviathan in de zee speelt (NRSV, “erin;” NBG “daar”).
maar er is nog een intrigerende mogelijkheid die nog sterker zou spreken over Gods schepping van Leviathan met een doel. De woorden “erin” (NRSV) zijn eigenlijk één woord in het Hebreeuws. Het woord is een combinatie van een voorzetsel dat kan betekenen “in,” “door,” of “met” en een voornaamwoord “het.”Onze vertalingen veronderstellen dat” het “verwijst naar de zee, dus Leviathan sport en speelt” erin.”Maar” het ” kan verwijzen naar Leviathan. Als Leviathan de beoogde antecedent is dan zegt het vers dat God Leviathan “om mee te spelen.”
met andere woorden, Leviathan is niet alleen geen schepsel dat God vreest of ziet als een vijand, het is Gods huisdier of speeltje. Dit beeld van God die speelt met het grote zeemonster biedt troost voor iedereen die het gevoel heeft dat de wereld om hen heen chaotisch en onhandelbaar is; het verzekert hen dat God uiteindelijk de controle heeft, ook al voelen ze zich misschien onbeheersbaar.verzen 31-35 sluiten de psalm af met oproepen om God te prijzen en te eren. Het eerste deel van het laatste vers maakt geen deel uit van de lectuur, maar het illustreert eigenlijk het theologische punt van de rest van de psalm. Vers 35a vraagt dat ” zondaars van de aarde worden verteerd.”De smeekbede is in overeenstemming met de rest van de psalm in die zin dat de Orde van Gods wereld uiteindelijk niet zal geschikt rebellie tegen Gods heerschappij.
Het kan nuttig zijn om verder op te merken dat het belangrijkste Hebreeuwse manuscript dat wordt gebruikt om het Oude Testament te vertalen (bekend als de Masoretische Tekst) eigenlijk luidt: “laat zonden ophouden.”NRSV en NBG vertalen “zondaars” omdat dat woord voorkomt in een manuscript uit de Dode Zee rollen. De vertalers dachten dat” zondaars “logischer was omdat de term” slecht ” later in het vers als een parallel woord verschijnt. Ongeacht welke formulering het meest accuraat is, echter, de notie dat God zou veroorzaken “zonden” te beëindigen is in overeenstemming met de geest van de psalm.
God schiep de wereld met orde en doel en iedereen of iets dat tegen dat doel handelt probeert in wezen de goede schepping ongedaan te maken die God tot stand heeft gebracht. Dus, de laatste petitie van Psalm 104 is niet echt een gebed tegen bepaalde mensen, maar tegen de krachten van het kwaad waarmee mensen soms samenwerken tegen de wensen van de Schepper.